خواص درمانی و غذایی گوجه ‌فرنگى

گوجه ‌فرنگى ابتدا به ‌عنوان گیاه زینتى در باغچه ‌ها مورد استفاده قرار گرفت و به نام سیب طلایى یا سیب عشق معروف شد. مصرف گوجه ‌فرنگى به‌ عنوان نوعى سبزى از قرن نوزدهم میلادى به بعد شروع شد و بعد از جنگ جهانى اول به ‌تدریج بر مصرف آن اضافه شد، ‌طورى که امروزه به صورت خام و پخته یا به ‌صورت سس و رب موارد استعمال زیادى دارد.

تركیبات شیمیایی

بررسی تركیبات و مواد موجود در گوجه فرنگی نشان می دهد كه درمیوه ی گوجه فرنگی رسیده، گلوكز، فروكتوز، ساكاروز و تقریبا تمام آمینواسیدهای اصلی به استثنای ترپتوفان وجود دارد.

اسید آلی اصلی و عمده ی موجود در گوجه فرنگی، اسید سیتریك است. اسیدیته ی میوه به تدریج از مرحله ی سبزی به طرف قرمز شدن افزایش می یابد و حداكثر آن، موقعی است كه قرمز شدن و رنگ عوض كردن آن آغاز می گردد و پس از آن رو به كاهش می گذارد. ماده ی رنگی اصلی و عمده ی گوجه فرنگی كاروتنوئید، بتاكاروتن  و لیكوپن می باشد. حداكثر مقدار كاروتنوئیدها در حالتی است كه گوجه فرنگی در زیر تابش مستقیم نور رشد می كند.

خواص و كاربرد :

میوه ی نارس گوجه فرنگی سمی است و باید از خوردن آن پرهیز كرد. به علاوه خوردن برگ آن که به عنوان دارو در مواردی تجویزمی شود، باید در حد اعتدال و به مقدار مجاز و محدود، در حدی كه پزشك تعیین كرده مصرف شود، زیرا برگ آن هم سمی است.

- در چین از جوشانده ی ریشه، شاخه ها و برگ های مسن گوجه فرنگی برای رفع دندان درد  استفاده می کنند و خود گیاه نیز خاصیت حشره كش دارد .

- در هند و چین از میوه ی گوجه فرنگی به عنوان ملین استفاده می شود و برای تقویت مسلولین(مبتلایان به بیماری سل )، تب های حصبه ای، رفع ورم ملتحمه ی چشم، آماس گوش(اوتیت)  و دفع سنگ كلیه  تجویز می شود.

- در اندونزی از گرد برگ های خشك كوبیده ی گوجه فرنگی، برای رفع آفتاب سوختگی پوست  و صورت استفاده می شود. از پاشیدن آب دم كرده ی برگ گوجه فرنگی، برای دفع آفت كلم  به نام كاترپیلار نتیجه خوبی گرفته شده است.

- مصرف گوجه ‌فرنگی برای مبتلایان به درد مفاصل  تجویز شده است و برای مبتلایان به نقرس  و روماتیسم  مفید است.

- گوجه ‌فرنگی، خنک و اشتها ‌آور است و آب آن برای رشد و نمو بهتر طفل موثر می ‌باشد.

- گوجه فرنگی به علّت دارا بودن ویتامین‌های A  ، B، C، K  و مواد معدنی مانند کلسیم ، فسفر  و آهن در تأمین انرژی و تقویت بدن نقش موثری ایفاء می ‌کند.

- گوجه ‌فرنگی سرشار از ویتامین‌های B1  و B2  می ‌باشد؛ از این جهت در تسکین دردهای عصبی، رفع بی ‌اشتهایی، و درمان یبوست ، نقصان ترشح شیر مادر و تورم‌ دهان تجویز می ‌شود.

- گوجه ‌فرنگی، بدن را در برابر امراض و بیماری‌های عفونی  حفظ می‌ کند.

- مصرف گوجه ‌فرنگی نیرو و نشاط می ‌بخشد و پوست و دانه‌های آن به هضم غذا کمک می ‌کند و روده‌ها را پاک می ‌نماید.

- آب گوجه ‌فرنگی ادرار‌آور مفیدی است.

- برای تمیز کردن خون باید از آب گوجه فرنگی و کرفس به نسبت مساوی و به مقدار 3 فنجان در روز، قبل از غذا و به مدت 3 هفته استفاده کرد.

- گوجه ‌فرنگی هضم مواد نشاسته‌ای را آسان می ‌کند و به همین جهت از آن سس درست کرده و با حبوبات  پخته مصرف می ‌کنند.

- مصرف گوجه ‌فرنگی برای اشخاصی که مبتلا به سنگ کلیه و مثانه و کبد  هستند، تجویز شده است.

- گوجه ‌فرنگی بعد از لیموترش  بیش از سایر میوه‌ها ویتامین C  دارد و مقدار زیادی فسفر، آهن، سیلیس و کلسیم دارد.

- گوجه فرنگی گرچه دارای اسید سیتریک است، اما بدن را قلیایی می‌‌کند.

- بوی برگ ‌های گوجه ‌فرنگی، زنبورهای خرمایی را ناراحت می‌ کند، لذا می ‌توان بوته‌ ی گوجه ‌فرنگی را در باغ‌ها و بوستان‌ها کاشت تا از گزند زنبورها در امان باشند.

- اگر در محل مورچه ‌ها چند عدد برگ گوجه ‌فرنگی بگذارید، بوی این گیاه مورچه ‌ها را فراری می ‌دهد.

- برای تمیز کردن لکه ی جوهر بر روی لباس، یک تکه پنبه را در آب گوجه فرنگی فرو برده و روی لکه ی جوهر بمالید. سپس آن را بشویید.

- اگر پوست شما کک و مک  دارد، هر روز آن را با آب گوجه فرنگی تمیز کنید. کم کم کک و مک ‌ها را از بین می ‌برد.

- برای جلوگیری از مزاحمت حشرات می ‌توانید برگ ‌های گوجه ‌فرنگی را به بند بکشید و آن ‌را در اطاق خود بیاویزید، با این کار حشرات فرار می ‌کنند.

- سالاد کاهو و گوجه ‌فرنگی درمان کننده ی امراض عصبی هستند.

تذکرات:

1- گوجه ‌فرنگی نارس و کال هضمش سنگین است، لذا خوردن آن باعث دل درد می ‌شود.

2- سرخ کردن زیاد  گوجه فرنگی در روغن باعث سنگینی هضم آن می ‌شود و روی آتش کباب کردن آن مناسب است.

3- ماده‌ای سمّی به نام سولانین در گوجه‌فرنگی سبز و نارس وجود دارد که خوردن آن موجب مسمومیت می‌شود و دل پیچه، اسهال و باز شدن مردمک چشم ایجاد را می‌ کند.

4- خوردن گوجه ‌فرنگی، برای بعضی بیمارانی که دچار حساسیت یا آلرژی  (خارش بدن،قرمز شدن پوست، آسم ، کهیر و...) هستند، ضرر دارد.

منابع:

خواص سبزی ها،تالیف مرتضی نظری

WWW.WIKIPEDIA.COM

WWW.TAAMASRAR.COM

گردآوری مطلب: آیت اللهی-کارشناس تغذیه تبیان

:: موضوعات مرتبط: خواص میوه ها و سبزیجات، ،

ادامه مطلب...

آشنایی با خیار سبز

تغذیه > میوه و سبزی  - همشهری آنلاین - شهره فرجی:
تنظیم فشار خون بالا و پایین، پیشگیری از شکنندگی ناخن، کمک به هضم پروتئین از جمله خواص درمانی خیار است

خیار متعلق به خانواده کدوها است.

پوست آن به رنگ سبز تیره است و هنگامی که پوست آن گرفته شود رنگ سبز روشن و متمایل به سفید گوشت آن مشخص می‌شود.

همانطور که می‌دانید خیار، خاصیت خنک کننده دارد و برای تسکین چشم‌ها اثر فوق‌العاده‌ای دارد.

از جمله خواص دیگر خیار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• با گذاشتن خیار روی پوست در روزهای گرم تابستان، می‌توان گرما و التهاب بدن را کاهش داد.

• ادرارآور است.

• آب خیار تازه، سوزش سر دل، ترش کردن معده، التهاب معده و زخم معده را از بین می‌برد.[نکته بهداشتی روز: آیا زخم معده دارید؟]

• گذاشتن یک برش از خیار روی چشم نه‌ تنها تسکین بخش است بلکه تورم دور چشم را نیز از بین می‌برد.

• مصرف روزانه آب خیار به کنترل بیماری‌های اگزما، ورم مفاصل، و نقرس کمک می‌کند.

• برای بیماری‌های سینه، شکم و ریه مفید است.

• پتاسیم موجود در خیار فشار خون بالا و پایین را متعادل می‌کند.[مسکن‌های معمولی فشار خون را بالا می‌برند]

• وجود آنزیمی به نام ارپسین در خیار به هضم پروتئین کمک می‌کند.

• به تقویت و رشد مو کمک می‌کند بخصوص اگر با آب هویج، ‌اسفناج و کاهو مخلوط شود.

• آب خیار اگر با آب هویج مخلوط شود برای مشکلات رماتیسمی ناشی ازاسیداوریک اضافی در بدن، مفید است.

• ثابت شده خیار برای افراد ی که از بیماری‌های دندان و لثه بخصوص چرک دندان رنج می‌برند، مفید است.[بیماری‌ لثه و دندان خطر سکته مغزی دارد]

• به خاطر اینکه سرشار از مواد معدنی است، از شکنندگی ناخن‌ها پیشگیری می‌کند.

• در رابطه با بیماری‌های کلیه، مثانه و لوزالمعده دارای خواص مفید درمانی است.

• طی یافته‌های اخیر، مصرف خیار و یا آب خیار برای مبتلایان به دیابت مفید است.

:: موضوعات مرتبط: خواص میوه ها و سبزیجات، ،

ادامه مطلب...

مروری بر خواص خربزه

خربزه، سلول‌های بدن را ترمیم می‌کند

میترا زراتی، کارشناس تغذیه می‌گوید: خربزه دارای ویتامین A و C است و در ترمیم و تجدید سلول‌های بدن نقش مهمی را بر عهده دارد همچنین این میوه بسیار مُدر بوده و برای افرادی که به بیماری‌های کلیوی و سنگ کلیه مبتلا هستند، بسیار مفید است.

وی با بیان اینکه خربزه به دلیل داشتن ویتامین A برای تقویت بینایی، خون‌سازی و تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است، ادامه داد: خربزه سرشار از ویتامین‌های A و C و سلولز است همچنین این میوه ملیّن بوده و برای درمان یبوست بسیار مفید است.

این کارشناس تغذیه اضافه کرد: خربزه برای اشخاص مبتلا به کم‌خونی بسیار مفید است، رنگ چهره را روشن می‌کند، رفع کننده یبوست است و به هضم غذا کمک می‌کند همچنین افزاینده ادرار و دفع‌کننده سنگ مثانه و کلیه است.

برای کاهش فشار خون، خربزه بخورید

متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند، خربزه برای پایین آوردن فشار خون مفید است. به گزارش ایسنا، متخصصان تغذیه در مرکز بهداشتی دانشگاه تگزاس خاطرنشان کردند: خوردن مقادیر زیادی از سبزیجات و میوه‌های سرشار از پتاسیم مانند خربزه و پرتقال برای مبتلایان به فشار خون بالا مفید است و در پایین آوردن فشار خون تأثیر قابل توجهی دارند.

دکتر لونا ساندون استادیار تغذیه کلینیکی در این دانشگاه و سخنگوی انجمن دیابت آمریکا در این باره اظهار کرد: خربزه نیز مانند هندوانه و طالبی حاوی مقادیر زیادی پتاسیم است. یک چهارم از طالبی حاوی 800 تا 900 میلی‌گرم پتاسیم است که تقریباً 20 درصد از مقدار توصیه شده برای مصرف روزانه پتاسیم را تأمین می‌کند.

وی تصریح کرد: میوه‌هایی چون آووکادو، کیوی، خرمالو، لوبیا، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و حتی گریپ‌فروت از دیگر منابع غذایی غنی از پتاسیم محسوب می‌شوند که برای مبتلایان به فشار خون بالا سودمند هستند.

 

خربزه، پوست را شاداب می‌کند

یوسف نقیایی، کارشناس تغذیه با اشاره به وجود 37 میلی‌گرم ویتامین C در هر یکصد گرم میوه خربزه، نقش این میوه را در طراوت و شادابی پوست و جلوگیری از بیماری‌های لثه موثر دانست.

این کارشناس تغذیه، میوه خربزه را در زمره میوه‌های شیرین برشمرد و اظهار کرد: هر یک صد گرم خربزه، 8 گرم کربوهیدرات دارد که بیشترین نوع قند موجود در آن از نوع گلوکز و فروکتوز است، بنابراین مصرف بیش از حد آن برای بیماران دیابتی توصیه نمی‌شود.

این کارشناس تغذیه، یک گرم فیبر، 12 میلی‌گرم کلسیم، 17 میلی‌گرم فسفر،‌ 238 میلی‌گرم پتاسیم،1250 واحد پیش‌ساز ویتامین A و 31 کیلو کالری انرژی را از مواد تشکیل دهنده در هر صد گرم خربزه عنوان کرد.

وی تاکید کرد: میزان پتاسیم موجود در خربزه برای بیماران مبتلا به بیماری قلبی - عروقی بسیار موثر است و مصرف این ماده غذایی نقش به سزایی در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی دارد.

وی با اشاره به مقدار قابل توجه پیش‌ساز ویتامین A موجود در میوه خربزه، گفت: پیشگیری از بیماری‌های چشمی،‌ جلوگیری از بیماری‌های عفونی، طراوت و شادابی پوست از جمله اثرات خربزه به علت داشتن این ویتامین است.

 

خربزه؛ مانع خستگی و استرس

وقتی می‌گوییم دچار استرس شدیدی هستیم بدین معناست که کاملاً از کار، مشکلات شخصی و کلا زندگی اشباع شده‌اید. البته داشتن استرس به مقدار کم، می‌تواند محرک و حتی مهیج باشد، اما وقتی بدون هیچ وقفه‌ای، تحت استرس‌های شدید باشیم آن وقت است که میزبان ضربان‌های تند قلب و سردردهای شدید و دیگر پیامدهای آن خواهیم بود.

محققان فرانسوی به تازگی دریافتند نوعی ماده طبیعی در خربزه وجود دارد که می‌تواند با استرس و خستگی مقابله کند. به نظر این محققان، خربزه دارای آنزیم اس.او.دی است که خواص آنتی‌اکسیدانی دارد و از آسیب رسیدن به بافت‌های بدن پیشگیری می‌کند.

محققان در تحقیق بر 2 گروه 35 نفری بین 30 تا 55 ساله که از استرس و خستگی شدید شاکی بودند دریافتند این آنزیم نه تنها استرس، بلکه خستگی را هم از بین می‌برد.

خربزه را قبل از چاقو زدن با مواد شوینده تمیز کنید

برای پیشگیری از بیماری‌های روده‌ای توصیه می‌شود هندوانه، خربزه و طالبی را قبل از چاقو زدن با مواد شوینده تمیز کنید.

دکتر اسلام یعقوبیان، مدیر درمان دانشگاه علوم پزشکی یاسوج گفت: شستشوی صیفی‌جات از جمله هندوانه، خربزه و طالبی با مایع ظرف‌شویی و شوینده، در این فصل و قبل از باز شدن آن از ابتلا به بیماری‌های اسهالی عفونی موثر است.

وی افزود: به علت استفاده از کودهای حیوانی در مزارع صیفی‌جات، سطح خارجی محصول به دست آمده به انواع میکروب‌های بیماری زا، آلوده است و در صورت مصرف بدون شستشو احتمال ابتلای فرد به اسهال عفونی وجود دارد.

 

و در نهایت این که، مبتلایان به دیابت خربزه نخورند

علیرضا ابوالفضلی، کارشناس تغذیه می‌گوید: دیابتی‌ها و مبتلایان به اضافه وزن از مصرف زیاد خربزه خودداری کنند.

وی اظهار داشت: قند موجود در خربزه از نوع گلوکز و لولوز بوده فوراً جذب خون شده و به همین سبب باعث بالا رفتن سریع قند خون می‌شود؛ لذا مبتلایان به دیابت و افراد دارای اضافه وزن باید در مصرف آن دقت بیشتری داشته باشند.

وی هشدار داد: مصرف زیاد خربزه باعث نفخ می‌شود، در نتیجه در ناحیه معده و روده ایجاد درد می‌کند.

ارزش تغذیه ای خربزه در ادامه مطلب

:: موضوعات مرتبط: خواص میوه ها و سبزیجات، ،

ادامه مطلب...